تفاوت خیریه و سازمان مردم نهاد چیست؟

اگر در فکر راه‌اندازی یا همکاری و حمایت با یک نهاد نیکوکاری هستید، احتمالاً با واژه‌هایی مانند “خیریه”، “سازمان مردم‌ نهاد” (NGO سمن و ان جی او) یا “غیردولتی” روبه‌رو شده‌اید. این واژه‌ها گاهی به‌جای یکدیگر به کار می‌روند، اما در واقع هرکدام مفهومی متمایز و کارکردی متفاوت دارند. شناخت تفاوت این مفاهیم به شما کمک می‌کند تا مسیر فعالیت، جذب حمایت و تعریف مأموریت سازمانی را به‌درستی طی کنید.

تفاوت خیریه و سازمان مردم نهاد

تعریف سازمان مردم نهاد و ان جی او (NGO)

NGO مخفف “Non-Governmental Organization” است. NGO یا سازمان مردم نهاد (سمن) یک سازمان خصوصی و غیرانتفاعی است که مستقل از کنترل دولت عمل می کند. این سازمان‌ها معمولاً توسط افراد یا گروه‌هایی با منافع یا هدف مشترک ایجاد می‌شوند و برای رسیدگی به مسائل مختلف اجتماعی، زیست‌محیطی، بشردوستانه یا توسعه‌ای کار می‌کنند. سازمان‌های غیردولتی نقش مهمی در جامعه مدنی ایفا می‌کنند و اغلب برای تکمیل تلاش‌های دولت در زمینه‌هایی مانند مراقبت‌های بهداشتی، آموزش، حقوق بشر، حفاظت از محیط زیست و توسعه جامعه تلاش می‌کنند. (برای آشنایی بیشتر با تعریف و انواع سازمان های مردم نهاد یا ان جی او ها، کلیک کنید.)

تعریف موسسه خیریه

کلمه «خیریه» به عمل ارائه کمک، حمایت یا کمک به نیازمندان، اغلب به شکل کمک مالی، منابع یا خدمات اشاره دارد. همچنین می‌تواند به سازمان هایی اشاره کند که با هدف اولیه انجام چنین فعالیت های خیرخواهانه تأسیس شده اند. هدف موسسات خیریه پرداختن به مسائل مختلف اجتماعی، بشردوستانه یا زیست محیطی است و معمولاً با تمایل به ارتقای رفاه افراد یا جوامع انگیزه دارند. (برای آشنایی بیشتر با تعریف، ساختار و انواع خیریه‌ ها کلیک کنید.)

تفاوت خیریه و سازمان مردم نهاد چیست؟

  • دامنه و هدف فعالیت:
    • خیریه: موسسات خیریه سازمان هایی هستند که معمولاً بر ارائه کمک، امداد یا حمایت مستقیم به افراد یا جوامع نیازمند متمرکز هستند. آنها اغلب به موضوعات خاصی مانند فقر، گرسنگی، مراقبت های بهداشتی، آموزش و غیره می پردازند.
    • NGO:سازمان‌های غیردولتی از طرف دیگر دامنه وسیع تری دارند. در حالی که برخی از سازمان‌های غیردولتی به فعالیت‌های خیریه نیز می‌پردازند، تمرکز اصلی آنها اغلب بر ترویج تغییرات اجتماعی، محیطی یا فرهنگی است. سازمان‌های غیردولتی ممکن است علاوه بر ارائه کمک‌های مستقیم، بر روی حمایت، تغییر سیاست و توسعه جامعه کار کنند.
  • تامین مالی:
    • خیریه: موسسات خیریه اغلب به شدت به کمک های مالی و بشردوستی متکی هستند. بودجه آنها در درجه اول با سخاوت افراد، کسب و کارها و گاهی اوقات کمک های مالی دولتی هدایت می شود.
    • NGO: سازمان های غیردولتی می توانند از منابع مختلفی از جمله کمک‌های مالی و مشارکت ها استفاده کنند. برخی از سازمان های غیردولتی نیز ممکن است از راه‌های دیگر درآمد ایجاد کنند و به آنها امکان می دهد از نظر مالی متنوع تر باشند.
  • مطالبه‌گری: 
    • خیریه: موسسات خیریه ممکن است در برخی از کارهای حمایتی شرکت کنند، اما تمرکز اصلی آنها بر ارائه خدمات یا کمک مستقیم است.
    • NGO: سازمان های غیردولتی اغلب در حمایت، لابی و تلاش های تغییر خط مشی شرکت دارند. آنها در جهت رسیدگی به علل ریشه ای مسائل اجتماعی و تأثیرگذاری بر تغییرات سیستمی کار می کنند.
  • مقیاس عملیات:
    • خیریه: موسسات خیریه ممکن است بسته به منابع و مأموریت خود در سطح محلی، ملی یا بین المللی فعالیت کنند.
    • NGO:سازمان های غیردولتی می توانند در مقیاس گسترده ای متفاوت باشند، از سازمان های کوچک مبتنی بر جامعه تا نهادهای بین المللی بزرگ با گستره جهانی.

جدول مقایسه خیریه و NGO

شاخصخیریهNGO و سازمان مردم نهاد
دامنه و هدف فعالیتتمرکز بر ارائه کمک مستقیم و امدادرسانیتمرکز بر توسعه، آگاهی‌بخشی، مطالبه‌گری و حل ریشه‌ای مسائل
نوع خدماتخدمات حمایتی، اهدای غذا، دارو، پول و خدماتبرنامه‌های آموزشی، توسعه‌ای، زیست‌محیطی، اجتماعی و فرهنگی
تأمین مالیوابسته به کمک‌های مردمی، خیرین، نذورات، وقفمتنوع‌تر؛ کمک‌های مردمی، بین‌المللی، همکاری‌های چندجانبه
مطالبه‌گریکمتر درگیر؛ تمرکز بر پاسخ فوری به نیازهانقش فعال در تغییر سیاست، آگاهی عمومی و لابی‌گری
مقیاس عملیاتممکن است محلی، ملی یا بین‌المللی باشداز پروژه‌های محلی تا برنامه‌های بین‌المللی وسیع

نتیجه‌گیری: خیریه و سازمان مردم نهاد، دو بازوی پرتوان برای ارتقای جامعه

سازمان های غیردولتی و موسسات خیریه هر دو نقش اساسی در رسیدگی و مبارزه با چالش های اجتماعی ایفا می کنند. این سازمان‌ها تعهد مشترکی برای بهبود رفاه افراد و جوامع دارند که اغلب بر موضوعاتی مانند فقر، مراقبت‌های بهداشتی، آموزش و پایداری محیط‌زیست تمرکز می‌کنند. موسسات خیریه که بر اساس ارزش‌های بشردوستانه هدایت می‌شوند، در اقدامات مستقیم خیرخواهانه، ارائه منابع ضروری، کمک‌های مالی و حمایت از نیازمندان شرکت می‌کنند.

در همین حال، سازمان‌های غیردولتی، با دامنه وسیع‌تر خود، نه تنها با ارائه کمک مستقیم، بلکه با حمایت از تغییرات سیستمی، تأثیرگذاری بر سیاست‌ها و پرداختن به علل ریشه‌ای مسائل اجتماعی، مشارکت می‌کنند. این نهادها با هم، رویکردی چندوجهی برای بهبود اجتماعی ایجاد می‌کنند و تلاش‌های امدادی فوری را با راه‌حل‌های بلندمدت و پایدار ترکیب می‌کنند. سازمان‌های غیردولتی و موسسات خیریه با همکاری مشترک می‌توانند تأثیر خود را تقویت کنند و تغییرات مثبت و انعطاف‌پذیری را در مواجهه با چالش‌های اجتماعی تقویت کنند.

چطور خیریه‌ ها را پیدا کنیم؟

اگر به دنبال یافتن خیریه‌ها، موسسه‌های نیکوکاری یا سازمان‌های مردم‌نهاد فعال در ایران هستید، ما در افرا فهرستی از بیش از ۱۰۰۰ نهاد معتبر را به‌صورت طبقه‌بندی‌شده فراهم کرده‌ایم. در این صفحه می‌توانید اطلاعاتی مانند حوزه فعالیت، شهر، شماره تماس و راه‌های ارتباطی هر موسسه را مشاهده و مقایسه کنید.

ویژه‌برنامه تاب‌آوری سازمانی افرا

گفت‌وگو با مدیران خبره اکوسیستم نیکوکاری درباره مدیریت بحران و تاب‌آوری سازمانی

خودارزیابی افرا

بر اساس استاندارد افرا، موسسه‌ نیکوکاری یا سازمان مردم‌نهاد خود را به‌صورت رایگان مورد سنجش قرار دهید و یک گزارش مدیریتی دریافت کنید.