ذهن ما درگیر و آکنده از پرسشها و دغدغههایی درباره آینده است؛ از قبیل اینکه وضع آینده چه خواهد شد؟، روندهای اقتصادی و اجتماعی به کجا میانجامند؟، برای آینده چه باید کرد؟. دلیل آن را باید در خصلت کنش انسانی جستوجو کرد. رفتارهای انسان معطوف به آینده است، یعنی هدفی را درآینده جستوجو میکند. شتاب تغییرات و افزایش تعداد کنشگران جمعی و فردی از جمله عواملی است که فاصله بین آینده و گذشته را افزایش میدهد. هر فرد و جامعهای مایل است آیندهاش را بر اساس ارزشهای خود بسازد و در ساختن آیندهاش نقش اصلی یا حداقل نقش مهمی را داشته باشد. بدون تصوری از آینده نمیتوان آینده را کنترل کرد و روی آن اثر گذاشت.
در ایران مطالعات آیندهنگری بر اساس روشهای علمی رشد چندانی نداشته است. معمول است پرسشهایی درباره آینده را با ارجاع به گزارههای ایدئولوژیک یا آرزوها و آرمانها پاسخ دهند. کتاب «صدایی که شنیده نشد» گزارش پژوهشی است از یافتههای طرح «آیندهنگری» در ایران که عنوان نگرشهای اجتماعی- فرهنگی و توسعه نامتوازن در ایران را بر خود گذاشته است و علی اسدی و مجید تهرانیان این پژوهش را به پیش بردهاند.
در این پژوهش، مفاهیم و پدیدههایی مثل «اکنون زدگی»، «رشد نامتوازن»، و «عدم آمادگی تودهها برای پذیرش تغییرات شتابان» و «بازگشت به خویشتن» برای ساختن چارچوبی مفهومی به کار برده میشود تا یافتهها بر اساس آن تفسیر شود.
این پژوهش در دو فصل ارائه شده است. فصل اول موضوع رسانهها، توسعه ملی و توسعه فرهنگی را در 10بخش ارائه میدهد و فصل دوم در 9 بخش به گرایشهای فرهنگی و نگرشهای اجتماعی در ایران میپردازد.
اگر به پژوهشهای آیندهنگری علاقهمندید، اگر در یک موسسه نیکوکاری یا مردمنهاد فعالیت دارید یا در مقام یک کنشگر فرهنگی اجتماعی فعالیت میکنید، مطالعه این کتاب را از دست ندهید. این کتاب به کوشش عباس عبدی و محسن گودرزی و به پاس تلاش پژوهشگران اجتماعی علی اسدی و مجید تهرانیان گردآوری شده و از سوی نشر نی در سال 1395 چاپ شده است.