این سازمانها تحت تاثیر عواملی مانند شرایط اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، جغرافیایی و تاریخی ملتها شکل گرفتهاند و با برخورداری از ویژگیهای متناسب با عوامل ذکر شده در عرصههای گوناگون به ایفای نقش پرداختهاند. تشکیل گروههای داوطلب مردمی به گذشتههای دور باز میگردد. این گروهها از دیرباز با حضور افراد علاقهمند و نیکوکار در مناطق مختلف ایجاد شدهاند و برای امدادرسانی و کمک به اقشار آسیبدیده و نیازمند فعالیت داشتهاند.
با بروز تحولات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی در دنیا و طرح نیازهای جدید در جامعه بشری، برای پاسخگویی به نیازهای موجود، گروههای کوچک محلی و ملی به صورت انجمنها و موسسات تشکل یافته سازماندهی میشوند و در عرصههای گوناگون به ایفای نقش پرداختند. این تشکلها به مرور زمان در برخی از کشورها به صورت بازیگرانی قدرتمند در کنار دولتها ظاهر شده و با اقدامات خود بر سیاستگذاری آنها تاثیرگذار بودهاند. با ایجاد مفهوم طرح تکالیف دولت در قبال مردم و ناتوانی دولتها در تامین منافع برخی از گروههای شهروندی در جوامع مدرن، طرح تکالیف دولت در قبال مردم و ناتوانی دولتها در تامین منافع برخی از گروههای اجتماعی، فعالیت سازمانهای غیردولتی اهمیت خاصی یافت. این سازمانها به صورت خودجوش و داوطلبانه برای مقابله با معضلاتی مانند فقر، افزایش جمعیت و تخریب محیط زیست تاسیس شدند. اما اقدامات و موضوعات مورد توجه آنها طی سه دهه اخیر افزایش و اهمیت چشمگیری یافت. سازمانهای غیردولتی را با استفاده از معیارهای مختلف مانند نوع و موضوع فعالیت و سطوح عملیاتی آنها به انواع مختلف تقسیمبندی میکنند. این نوع سازمانها با استفاده از سرمایه اجتماعی و مشارکت مردم، به عنوان بخش سوم جامعه در کنار بخشهای دولتی و خصوصی در عرصههای مختلف حضور دارند و برای دستیابی به اهداف خود فعالیت میکنند. هدف گروهی از سازمانهای غیردولتی حمایت از حقوق مصرفکنندگان است. اهمیت تقویت روحیه مشارکت در مردم و افزایش مسئولیتپذیری آنها و استفاده از مشارکت سازمانیافته مردمی برای دستیابی به اهداف توسعهای کشور در برنامههای سوم تاکنون به ایجاد تسهیلات قانونی برای تاسیس سازمانهای غیردولتی و حضور آنها در عرصههای مختلف اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی منجر شده است.
با توجه به اهمیت استفاده از ظرفیتهای مردمی و توانمندی موجود در سازمانهای غیردولتی برای حمایت از حقوق مصرفکنندگان و لزوم سیاستگذاری مناسب در کشور برای بهرهگیری از نقش این سازمانها در جهت حمایت از حقوق مصرفکنندگان و گسترش ارتقای نقش مزبور، کتاب «نقش سازمانهای غیردولتی در حمایت از حقوق مصرفکننده در کشور» برای پاسخ به سوالات زیر تدوین شده است:
مفهوم و تعریف سازمان غیردولتی چیست؟ سازمان غیردولتی چه ویژگیهایی دارند؟ سازمانهای غیردولتی چه نقشهایی را در جوامع به عهده دارند؟ فعالیت سازمانهای غیردولتی چه فوایدی دارد؟ آیا سازمانهای غیردولتی میتوانند برای حمایت از حقوق مصرفکنندگان نقش موثری ایفا کنند؟ مقررات حاکم بر سازمانهای غیردولتی در کشور چیست؟ با استفاده از تجربیات سایر کشورها چه اقداماتی برای تسهیل فعالیت سازمانهای غیردولتی برای تقویت نقش این سازمانها در جهت حمایت از حقوق مصرفکنندگان ضرورت دارد؟
این اثر مکتوب با استفاده از شیوه مطالعه تحلیلی تطبیقی در 4 فصل ارائه شده است. در فصل اول به کلیاتی در خصوص سازمانهای غیردولتی، حمایت از حقوق مصرفکننده، قوانین و مقررات ناظر بر این سازمانها و وضعیت سازمانهای غیردولتی حمایت از حقوق مصرفکننده و مشکلات موجود در برابر این سازمانها میپردازد. فصل دوم به بررسی فعالیتها و نقشهای مختلف سازمانهای غیردولتی حمایت از حقوق مصرفکننده و مشکلات موجود در برابر این سازمانها پرداخته است. در فصل سوم نقشها و فعالیتهای سازمانهای حمایت از حقوق مصرفکننده در کشورهای منتخب مورد مطالعه قرار گرفته است. (ترکیه، مالزی، هند، آمریکا و اتحادیه اروپا) کشورهای مورد مطالعه در این بخش هستند. فصل چهارم و پایانی کتاب هم به نتیجهگیری و توصیههای حاصل از اجرای طرح میپردازد.
این کتاب برای همه علاقهمندان، فعالان اجتماعی و مدیران و داوطلبان سازمانهای مردمنهاد و موسسات نیکوکاری با کد afra1400 و 40درصد تخفیف در فیدیبو در دسترس است.
بر اساس استاندارد افرا، موسسه نیکوکاری یا سازمان مردمنهاد خود را بهصورت رایگان مورد سنجش قرار دهید و یک گزارش مدیریتی دریافت کنید.