امروزه شرکتهای زیادی به رفع مشکلات محیطی و اجتماعی در قالب مسئولیت اجتماعی شرکتی (CSR) توجه نشان میدهند بنابراین، بسیار مهم است که این روشها «هدفمند»، «بلندپروازانه» و در عین حال «عملی و اصیل» باشد. در این مطلب افرا به 6 اصل ضروری در استراتژی CSR (Corporate Social Responsibility) اشاره میشود: جلب رضایت هیات مدیره، تعیین مسائل مادی، تطبیق اهداف با ارزشها و فرهنگ شرکت، چارچوببندی هدف، داشتن سیستم اجرایی و مسوولیتپذیری، و ارائه گزارش شفاف.
به گزارش Harvard Business Review، امروزه شرکتها در پی رفع بزرگترین مشکلات محیطی و اجتماعی فعلی هستند. بنابراین ما در عصر سرمایهگذاری موثر و تعهدات بزرگ به سر میبریم. شرکت GM سوگند خورده تا سال 2040 عاری از کربن باشد، شرکت «اپل» 100 میلیون دلار روی برابری نژادی و طرح عدالت سرمایهگذاری کرده و شرکت «تارگت» قصد دارد تا سال 2040 صد درصد از محصولات برند خود را به صورت پایدار طراحی کند تا قابل بازیافت باشد. این تعهدات بسیار ضروری است، زیرا مشکلات بزرگی نظیر تغییرات جوی و نابرابری نیازمند راه حلهای بزرگ و سیستماتیک هستند.
امروزه مصرفکنندگان و سرمایهگذاران نیز خواستار تغییرند: 71درصد از مصرفکنندگان آمریکایی میخواهند از شرکتهایی خرید کنند که دغدغه اجرای مسئولیت اجتماعی دارند و گزارش پنل میان دولتی در زمینه گرمایش جهانی و تغییرات جوی به سرمایهگذاران فشار وارد میکند تا در جهت کاهش ردپای کربنی گام جدی بردارند.
داشتن یک استراتژی هدفمند به شرکتها کمک میکند تا خودشان را به چالش بکشند، چشمانداز وسیعتری داشته باشند و اقدامات بیشتری انجام دهند و همزمان سود بیشتری برای سهامداران به ارمغان بیاورند. با این حال، هدفگذاری در این حوزه متناسب با نیازهای هر شرکت متفاوت است. مثلا اهداف یک شرکت بزرگ با اهداف یک شرکت کوچک نرمافزار تفاوت زیادی دارد. کلید این معما در تعیین اهدافی است که ریشه در برند، روش کسبوکار و فرهنگ شرکت دارد. بدین ترتیب، احتمال موفقیت بیشتر میشود. اگر روش شما در نظر مشتری اصیل و معتبر نباشد، اتهام عوامفریبی به شما زده میشود. اگر روش شما بیش از حد بلندپروازانه باشد، از اهداف خود جا میمانید. در هر صورت، اعتبار شرکت و اعتماد مردم به شما در معرض خطر قرار میگیرد.
چه طرح مسئولیت اجتماعی شرکت در جهت خدمترسانی به یک دپارتمان خاص باشد چه در جهت سود رساندن به عموم مردم؛ 6 اصل ضروری در استراتژی CSR در تعیین یک استراتژی هدفمند که متناسب شرکت شماست، موثر واقع میشود:
1) جلب رضایت هیات مدیره
جلب رضایت مدیرعامل و هیات مدیره قبل از اجرای استراتژی، باعث میشود روش اجرایی csr، مهمترین اولویتهای شرکت را بازتاب دهد. حمایت مدیر از استراتژی باعث میشود کارمندان و سایر سهامداران از اهمیت آن مطلع شوند. حمایت مدیر به اجرای موفق طرح در شرکت نیز کمک میکند.
چطور میتوان رضایت روسا را جلب کرد؟ ارزش استراتژی هدفمند خود را با نشان دادن تاثیر مثبت آن در بالا بردن وجهه شرکت و برتری بر رقبا ثابت کنید. برای آگاهی دادن به مدیران در مورد اهداف این روش و تاثیر بلندمدت آن برای سهامداران مثال بیاورید. شما میتوانید نه تنها از شرکتهای بزرگ، بلکه از شرکتهای کوچکتر هم که مورد تحسین و توجه جامعه قرار دارند مثال یاد کنید. همچنین میتوانید با ارائه سند و مدرک از بیزینس خود، مثل هزینه کمتر در نتیجه سرمایهگذاری روی انرژی پایدار یا افزایش تعداد سوالهای سرمایهگذاران و مشتریان در زمینه پایدار بودن محصولات، اطلاعاتتان را کامل کنید. به علاوه، از نظر مدیران صنعتی و نتایج شرکتهای رقیب استفاده کنید.
2) تعیین مسائل مادی و ریسکهای مالی
مرحله بعد در هدفگذاری، مشخص کردن مسائل مادی و ریسکهای مالی است: حوزههای مهم برای سهامداران و نقاطی که شرکت با عملکرد و ارائه محصولات و خدمات خود بیشترین تاثیر را خواهد داشت. مثلا، هدفگذاری در زمینه کشاورزی پایدار برای یک شرکت غذایی معقولتر است تا یک شرکت تکنولوژی. در عوض، شرکت تکنولوژی میتواند روی محافظت از حریم اطلاعات، صرف زمان و هزینه برای آموزش و سرمایهگذاری در طراحی پایدار محصول تمرکز کند.
3) تطبیق اهداف با ارزشها و فرهنگ شرکت
بعد از مشخص کردن مسائل مهم مادی، مرحله مهم دیگر بررسی روشهای رسیدگی به این مسائل است، به طوریکه روش شما با اهداف، ارزشها و فرهنگ شرکت همخوانی داشته باشد. در این مرحله از یک تیم متنوع، چندبعدی و جهانی کمک بگیرید و از خود بپرسید: چطور میتوانید از نقاط قوت مخصوص به خود برای ایجاد تغییر بهره ببرید؟
مثلا، راهاندازی آکادمی برای دانشآموزان محروم روشی است که با برند «اپل» همخوانی دارد. جامعه در تشخیص و ارائه آموزش فنی باکیفیت به این شرکت اعتماد دارد. هدف اصیل یک بانک محلی میتواند ارائه رایگان برنامههای سواد مالی باشد تا شکاف سرمایه جنسیتی و نژادی کمتر شود. به این فکر کنید اعضای تیم در واحدها و مناطق زمانی مختلف، چطور میتوانند در جهت رسیدن به هدف مشترک تلاش کنند.
4) چارچوببندی هدف
بعد از مشخص کردن اهداف مشخص و اطمینان از همخوانی آن با اولویتهای کارمند، مشتری، سرمایهگذار و هیات مدیره؛ باید چارچوبی تعیین کنید که اهداف را به طور موثر و به یادماندنی تنظیم میکند. یک راهکار این است که اهداف را در چارچوبهای وسیع و حول محور حوزههایی مانند مردم، جامعه و سیاره بچینید. یا میتوانید چارچوب نتیجهمحور تعیین کنید که مختص صنعت شماست تا توجه سهامداران داخلی و خارجی روی چشمانداز نهایی شرکت متمرکز شود.
5) داشتن سیستم اجرایی و مسئولیتپذیری
یکی از روشهای عالی برای ایجاد سیستم اجرایی و مسئولیتپذیری جامع در شرکت این است که شورای مسئولیت اجتماعی شامل مدیران اصلی تشکیل دهید که به هیات مدیره پاسخگو است. برای هر هدفی که تعیین میکنید، یک نفر را مسئول قرار دهید- این کارمند مسئول اجرا و مدیریت استراتژی شرکت است و باید مراحل پیشرفت را به شورا گزارش دهد. مثلا، رئیس بخش توسعه و تحقیقات میتواند مسئول هدف طراحی پایدار شرکت باشد و وظیفه دارد روی کار مهندسان نظارت کند تا برای تولید و ارسال محصولات با کمترین دور ریز ممکن، نقشه راه تعیین کنند.
6) ارائه گزارش شفاف
هنگام معرفی روش و اهداف شرکت در زمینه مسئولیت اجتماعی، به سه اصل توجه کنید: صداقت، شفافیت و تکرار. در مورد اشتباهات شرکت و صنعت خود، چه در زمینه تنوع نیروی کار یا میزان آزادسازی گاز گلخانهای، صادق باشید. در مورد برنامههای رسیدگی به این مشکلات شفافسازی کنید و در جهت رسیدن به اهداف تلاش کنید. و از هر فرصتی برای بازگو کردن پیام خود، مخصوصا در بین کارمندان که نماینده شما هستند، استفاده کنید. این سه اصل در مورد گزارش مسئولیت اجتماعی نیز صادق است.
اهدافتان را منتشر کنید و سپس به صورت منظم و علنی چالشها و مراحل پیشرفت خود را، صرف نظر از اینکه چقدر رو به رشد است، گزارش دهید. تعریف و میزان پیشرفت را مشخص کنید و استانداردهایتان را به اطلاع سهامداران برسانید. گزارش سالانه مسئولیت اجتماعی اصلیترین ابزار برای به اشتراک گذاشتن اخبار است و باید چارچوبی را انتخاب کنید که با معیارها و مخاطبانتان همخوانی دارد. به علاوه، گزارش منظم در طول سال به افزایش آگاهی کمک میکند و صداقت در مورد موفقیتها و چالشها باعث میشود اعتماد مردم نسبت به شرکت شما جلب شود. برای برقراری ارتباط با مخاطب به فکر راهکارهای خلاق و موثر، مثل شبکههای اجتماعی، وبلاگ نویسی یا سوال و جواب باشید.
در آخر، به کاری که انجام میدهید افتخار کنید. یادتان باشد شما استراتژی اصیل و تحقیقمحور مسئولیت اجتماعی را در چنته دارید که به همان اندازه ارزشمند است. فرقی نمیکند شرکتتان بزرگ باشد یا کوچک، زیرا همه ما میتوانیم از استعدادهای منحصر به فرد خود در جهت منافع خیر استفاده کنیم. ما به کمک یکدیگر میتوانیم سهم و تاثیر زیادی در تغییر دنیا داشته باشیم.