همهگیری ویروس کرونا جهان را به شگفتی واداشت، مثل آتش همه جا را گرفت و برای افراد و موسسات چیزی به جز بیماری مرگبار و مصائب اقتصادی همراه نداشت. پیامدهای شیوع این بیماری منجر به اختلال گسترده در شرایط اقتصادی-اجتماعی، توقف زنجیره تامین، اختلال در تجارت جهانی و دسترسی کسبوکارها به منابع مالی شد و سایر فعالیتهای «طبیعی» را از کار انداخت. به گزارش فوربس (Forbes)، به لطف این شرایط، امروزه ما شاهد افزایش تعداد کسبوکارها و شرکتهای بزرگ هستیم که به عنوان بخشی از مسوولیتهای اجتماعی خود از کسبوکارهای کوچک حمایت میکنند. این جنبش برای تغییر شرایط ضروری است. از طرف دیگر، مسوولیت اجتماعی شرکتی تصویرش در زمینه اقدامات خیرخواهانه را از نو میسازد.
مسوولیت اجتماعی شرکتی (Corporate Social Responsibility) یا CSR اصلا موضوع جدیدی نیست و معمولا در شرایطی سادهتر از پاندمی جهانی، مثلا حمایت شرکت از محیط زیست از طریق کم کردن آزادسازی کربن یا اختصاص دادن درصدی از فروش به خیریه، به کار میرود. به طور خلاصه، مسوولیت اجتماعی شرکتی یعنی شرکت موظف است کار «خیر» انجام دهد و به مردم نشان دهد که شرکت «خیری» است و ارزشهای «خیرخواهانه» دارد. سودمند بودن این اقدامات در تحقیقات ثابت شده است. در واقع غایت و رشد برند به مسوولیت اجتماعی شرکتی بستگی دارد.
حالا که تعریف مسوولیت اجتماعی شرکتی را مشخص کردیم، دلیل افزایش شرکتهای حامی در دوران پاندمی مبرهن شد. نه تنها تعداد کسبوکارهای کوچک که به کمک نیاز دارند بالاست،بلکه شرکتهای بزرگ (مثل آمازون، مایکروسافت و تسلا) که در دوران پاندمی (یا در نتیجه آن) از رونق افتاده بودند، فرصت مناسبی یافتند تا کش و قوسی به بازوهای خیر خود دهند و به دنیا نشان دهند که میخواهند به کسبوکارهای درمانده کمک کنند.
خب، شرکتهای بزرگ برای کمک به کسبوکارهای کوچک چه میکنند؟ گسترش مسوولیت اجتماعی در کنار چالشهای ناشی از همهگیری ویروس کرونا باعث شد نوع جدیدی از مسوولیت اجتماعی شرکتی شکل بگیرد. این مسوولیت که با نام اقتصاد زنجیره تامین به عنوان خدمت شناخته میشود، فرصت کمک به کسبوکارهای کوچک از طریق فاکتور مالی را در اختیار موسسات و سایر شرکتهای بزرگ قرار میدهد. با اینکه کسبوکارها باید وام را پس دهند، اما اگر از پلتفرمهای درست اقدام کنند، سود وام بسیار کمتر از بانک خواهد بود، لازم نیست نگران قسطهای عقب مانده و موانع اداری باشند و قوانین استاندارد وام دادن در اکثر موسسات مالی قدیمی شامل حالشان نمیشود.
از طرف دیگر، مسوولیت اجتماعی شرکتی تصویرش در زمینه اقدامات خیرخواهانه را از نو میسازد. در دوران رکود اقتصادی ناشی از کرونا، نرخ کمک به موسسات خیریه، به رغم افزایش نیاز مردم، کاهش داشت. شرکتهایی که مشکلات سال 2020 را پشت سر گذاشتند، در سال 2021 باید روی برنامه عوامل زیست محیطی، اجتماعی و حاکمیت شرکت تمرکز کنند. شرکتها میتوانند اهداف خیرخواهانه در پیش بگیرند.
اخیرا، شرکت Glow در طرحی برای تامین غذا، به کودکان مقطع ابتدایی لیبی غذای سالم اهدا کرده است. این پروژه، در حمایت از منطقهای که با بحران گرسنگی دست و پنجه نرم میکند، یکی از پروژههایی است که مستقیما توسط کسبوکارهای اخلاقمحور حمایت میشود. شرایط جدید جهان، این فرصت را در اختیار موسسات و شرکتها قرار میدهند تا در جوامع تغییر جدی و محسوس ایجاد کنند.
ارزیابیها حاکی از این است که شرکتهای بزرگ در سال 2021 از پروژههای پوچ و توخالی CSR چشم میپوشند و در عوض، چه در جوامع پیشرفته و چه در کشورهای در حال توسعه، به طرحهایی توجه میکنند که تاثیر واقعی به جا میگذارد.