یکی از سوالات و چال‌های اساسی در موسسه‌های نیکوکاری این است که چگونه می‌توان مدیریت درست را عملی کرد؟ تیم «بنیاد بهبود اجتماعی» از طریق آموزش و مشاوره در زمینه‌ی بازبینی و بهبود شیوه‌های مدیریت، با تعدادی موسسه‌ی نیکوکاری همکاری کرده است. با وجود اطلاعات و راهنمایی‌های جامع و مفید در این روند بیشتر با موسسه‌های نیکوکاری‌ای روبرو می‌شویم که هیئت مدیره‌شان زمان کافی برای بهبود فعالانه‌ی شیوه‌های مدیریت‌شان ندارند. بنابراین، متولیان و مدیران ارشد چگونه می‌توانند در این مسیر قدم بگذارند؟
با گفتگو شروع کنید
راه شروع مدیریت درست انجام گفتگو است! برای اینکه از شایستگی لازم برخوردار باشیم، لازم است ابتدا نقاط ضعف‌مان را شناسایی کنیم. انجام گفتگویی سازنده و بر پایه‌ی احترام به‌منظور متقاعد کردن مدیران درباره‌ی لزوم بازبینی و بهبود شیوه‌ی مدیریت، مستلزم هدایت دقیق گفتگوست و می‌تواند بسیار چالش‌برانگیز باشد.در این مرحله، مد نظر داشتن ذی‌نفعان و اهداف نیکوکاری می‌تواند بسیار سودمند باشد؛ موسسه نیکوکاری با مدیریت قدرتمند و اثربخش بهتر می‌تواند نیازهای ذی‌نفعان را برآورده کند و به اهداف خیرخواهانه‌اش، در حال و آینده دست یابد.
عملکردتان را دقیق و صادقانه ارزیابی کنید
ابزارهای مناسبی برای ارزیابی میزان اثرگذاری شیوه‌های مدیریت وجود دارند. برای نمونه، به‌تازگی «نظرسنجی برداشت‌های هیئت مدیره» را برای موسسه‌ی نیکوکاری‌ای که با آنها همکاری می‌کنیم طراحی کردیم؛ هدف ما این بود که از دیدگاه هر یک از متولیان درباره‌ی عملکرد هیئت‌مدیره باخبر شویم. نتایج را تحلیل کردیم و طی یک روز تعطیل از آن برای بحث درباره‌ی نقاط‌قوتی و همچنین برای طراحی و اولویت‌بندی برنامه‌ی عملی برای بهبود نقاط ضعف استفاده کردیم.
مهارت‌های مناسب را تقویت کنید
برای اطمینان از اینکه موسسه نیکوکاری آمادگی لازم برای روبروشدن با چالش‌های آینده را دارد، باید روی توسعه‌ی مهارت‌های هیئت‌مدیره و تیم مدیران ارشد سرمایه‌گذاری کنید. این مرحله صرفاً به فهرست کردن مهارت‌های مطلوبی مانند مهارت‌های حقوقی یا مالی خلاصه نمی‌شود.
به برنامه‌ی استراتژیک‌تان برگردید و از خودتان بپرسید: هیئت‌مدیره برای کمک به غلبه بر چالش‌هایی که موسسه در پنج سال آتی با آنها مواجه خواهد شد، باید چه مهارت‌ها، ویژگی‌ها، و تجربه‌هایی داشته باشد؟ تیم مدیران ارشد چه مهارت‌ها و تجربیاتی دارند و در چه مواردی هیئت‌مدیره می‌تواند نقش مکمل را ایفا کنند؟
برای نمونه، هیئت‌مدیره‌ی موسسه‌ی نیکوکاری که موسسه‌ای اجتماعی را به عنوان بازوی تجاری‌اش تأسیس کرده است، ممکن است به دنبال فردی باشد که یک کسب‌وکار کوچکی درارتباط با موفقیت تأسیس کرده و توسعه داده است. موسسه‌ی نیکوکاری که بر این باور است طی دو تا سه سال آینده مزایده‌ی رقابتی به منبع درآمد روزافزونی تبدیل خواهد شد، ممکن است فردی را برای عضویت در هیئت مدیره‌اش ترجیح دهد که در سمتی دولتی مشغول به کار باشد.
مدیریت درست موسسات نیکوکاری با هم تفاوت دارند و تنها با شناخت مهارت‌هایی که لازم دارید می‌توانید به ارزیابی آنها بپردازید و فعالانه ضعف‌های موجود در مهارت‌هایتان را از طریق تمرین، مشاوره‌ی بیرونی، یا استخدام هدفمند فعالانه برطرف کنید.
دیدگاه جامع‌تری را به‌کار بگیرید
در یک روز تعطیل از فرصت استفاده کنید تا با دیدگاهی جامع‌تر به مسائل نگاه کنید. با این همه، مسئولیت تضمین برآورده شدن اهداف خیرخواهانه با هیئت مدیره است؛ هیئت مدیره باید به‌شکل فعال و سازنده در برای تضمین برآورده شدن اهداف برنامه‌های موسسه نیکوکاری به بهترین شکل ممکن تلاش کند.
شاید مجبور شوید شیوه‌ی ارائه‌ی خدمات در موسسه نیکوکاری را بازبینی کنید؛ آیا استفاده از فناوری‌های جدید می‌تواند به موسسه کمک کند که ذی‌نفعان جدیدی را تحت پوشش قرار دهد یا خدمات را به شیوه‌ی کارآمدتری ارائه کند؟ آیا به دنبال همکاری یا حتی ادغام با سازمان‌‌های فعال در زمینه‌ی مشابه هستید؟ آیا برای تقویت مهارت‌های داوطلبان و کارمندانی که خدمات‌تان را ارائه می‌کنند زمان و منابع کافی اختصاص داده‌اید؟ همه این پرسش‌ها مهم هستند.
تناسب‌تان با هدف مورد نظر را بررسی کنید
از تناسب ساختار موسسه نیکوکاری و شیوه‌های مدیریتی‌تان با هدف مورد نظر اطمینان داشته باشید. در طول فعالیتم در «بنیاد بهبود اجتماعی» همواره با تعدادی سازمان ثبت‌نشده‌ای روبرو می‌شوم که طی سال‌ها رشد یافته‌اند و کارمندان، قراردادها، و اجاره‌نامه‌‌های متعددی را پشت‌سر گذاشته‌اند که همگی مسئولیت شخصی را به متولیان تحمیل می‌کنند. حتی به عنوان یک سازمان ثبت‌شده هم حتماً باید اسناد شیوه‌های مدیریتی‌تان را بازبینی کنید. برای نمونه برخی موسسات نیکوکاری ممکن است به این نتیجه برسند که از انجام فعالیت‌های بخصوصی منع شده‌اند یا نیازی که به دنبال برطرف کردن آن هستند، تغییر یافته است و باید اهداف نیکوکارانه‌شان را تغییر دهند.
افراد زیادی هستند که به دلیل علاقه به ایجاد تحول در موضوعات موردعلاقه‌شان، مایلند اوقات فراغت خود را به عضویت در هیئت‌مدیره‌ی موسسات نیکوکاری اختصاص دهند. با این حال، متولیان باید از اثرگذار بودن مدیریت‌شان اطمینان حاصل کنند، تا بتوانند نیازهای انسان‌ها، جوامع، و موضوعات بسیاری را – هم در زمان حال و هم در آینده – به بهترین شکل ممکن برآورده کنند.
بر اساس استاندارد افرا، موسسه نیکوکاری یا سازمان مردم‌نهاد خود را به‌صورت رایگان مورد سنجش قرار دهید و یک گزارش مدیریتی دریافت کنید.